Ooglaseren is een populaire en vaak effectieve manier om scherp te kunnen zien zonder bril of lenzen. Toch is deze behandeling niet voor iedereen geschikt. Bepaalde aandoeningen maken het onmogelijk of onverstandig om een ooglaserbehandeling te ondergaan. In dit artikel lees je bij welke medische of oogaandoeningen je je ogen niet kunt laten laseren, waarom dat zo is en welke alternatieven er bestaan.
Wat houdt ooglaseren in?
Ooglaseren is een ingreep waarbij met een laser de vorm van het hoornvlies wordt aangepast. Hierdoor kan het licht beter op het netvlies vallen en zie je scherper. Er bestaan verschillende technieken, zoals LASIK, PRK en ReLEx SMILE, die ieder hun eigen indicaties en herstelperiodes hebben.
De behandeling is veilig, mits uitgevoerd bij geschikte kandidaten. Juist daarom zijn er strenge eisen waaraan je moet voldoen. Bij bepaalde aandoeningen is het risico op complicaties te groot of is de kans op een goed resultaat te klein.
Waarom zijn sommige mensen ongeschikt?
Een laserbehandeling werkt alleen goed als de ogen gezond en stabiel zijn. Als dat niet het geval is, kunnen er tijdens of na de ingreep problemen ontstaan. Denk aan ontstekingen, vertraagde genezing of zelfs blijvend slechter zicht. In die gevallen is ooglaseren onverantwoord of zinloos.
Hieronder bespreken we de belangrijkste aandoeningen waarbij ooglaseren wordt afgeraden.
1. Keratoconus
Keratoconus is een aandoening waarbij het hoornvlies langzaam dunner en puntiger wordt. Hierdoor ontstaat een vervormd en onscherp beeld. Ooglaseren maakt het hoornvlies dunner, wat het risico op ernstige complicaties vergroot. Daarom is deze behandeling bij keratoconus uitgesloten.
2. Ernstig droge ogen
Mensen met chronisch droge ogen (ook wel keratoconjunctivitis sicca genoemd) ervaren vaak branderigheid, jeuk en wazig zicht. Een laserbehandeling kan de klachten verergeren en het herstel belemmeren. Daarom is deze aandoening een belangrijke contra-indicatie.
3. Auto-immuunziekten
Ziekten zoals reumatoïde artritis, lupus of multiple sclerose verstoren de afweerreactie van het lichaam. Daardoor kan het hoornvlies minder goed genezen na een ingreep. Het risico op ontstekingen en littekenvorming is te groot, waardoor ooglaseren meestal wordt afgeraden.
4. Glaucoom
Glaucoom is een aandoening waarbij de oogzenuw beschadigd raakt, vaak door verhoogde oogdruk. Tijdens ooglaseren verandert de structuur van het hoornvlies, wat de meting van de oogdruk kan verstoren. Daarnaast kan de ingreep de druk tijdelijk verhogen. Dit maakt ooglaseren bij glaucoompatiënten riskant.
5. Staar (cataract)
Bij staar wordt de natuurlijke ooglens troebel, wat leidt tot verminderd zicht. Omdat de oorzaak niet in het hoornvlies ligt, heeft ooglaseren geen effect. Een staaroperatie, waarbij de troebele lens wordt vervangen door een kunstlens, is dan de aangewezen behandeling.
6. Onstabiele brilsterkte
Een vereiste voor ooglaseren is een stabiele refractie. Als je brilsterkte nog verandert, is het effect van laseren tijdelijk en kunnen je ogen opnieuw achteruitgaan. Vooral bij jongeren of mensen met progressieve bijziendheid is wachten tot de sterkte minimaal een jaar stabiel is noodzakelijk.
7. Zwangerschap en borstvoeding
Hormonale veranderingen tijdens zwangerschap en borstvoeding kunnen tijdelijk het zicht beïnvloeden. Ook het hoornvlies kan iets veranderen, wat de metingen onbetrouwbaar maakt. Artsen adviseren om pas enkele maanden na de zwangerschap of het stoppen met borstvoeding te laseren.
8. Diabetes mellitus
Diabetes kan leiden tot oogcomplicaties zoals diabetische retinopathie en vertraagde wondgenezing. Bij slecht gereguleerde bloedsuikerspiegel is het risico op complicaties aanzienlijk. Alleen bij stabiele diabetes, zonder tekenen van netvliesproblemen, is ooglaseren soms mogelijk.
9. Actieve oogontstekingen of infecties
Ooglaseren mag nooit worden uitgevoerd bij actieve infecties zoals blefaritis, conjunctivitis of uveïtis. De kans op verslechtering van de ontsteking is dan groot, evenals het risico op littekens en blijvende schade. Eerst moet het oog volledig hersteld zijn.
10. Te dun of afwijkend hoornvlies
Voor een veilige behandeling moet het hoornvlies een minimale dikte hebben. Bij een te dun of onregelmatig hoornvlies bestaat het gevaar op ectasie, een vervorming van het hoornvlies na de ingreep. In zulke gevallen wordt ooglaseren afgeraden.
Conclusie
Niet iedereen kan zijn of haar ogen laten laseren. Bij aandoeningen zoals keratoconus, glaucoom, staar, auto-immuunziekten en diabetes is ooglaseren vaak ongeschikt of zelfs gevaarlijk. Ook tijdelijke situaties zoals zwangerschap of instabiele brilsterkte maken je (tijdelijk) ongeschikt.
Laat altijd een uitgebreide vooronderzoek uitvoeren bij een gespecialiseerde oogarts. Zo weet je zeker wat er in jouw situatie mogelijk is — en welke alternatieven het meest geschikt zijn voor blijvend scherp zicht.
Wil je persoonlijk advies? Maak dan een afspraak bij een erkende oogkliniek voor een uitgebreide oogmeting en bespreek je medische voorgeschiedenis. Zo neem je een veilige en weloverwogen beslissing.
